czy wiesz że leki reagują z żywnością???
Tak!! i to intensywnie!! Okazuje się, że prawie każdy z 60 składników diety może wpływać metabolizm leków w organizmie. I odwrotnie, duża grupa leków może wpływać na wchałanianie i trawienie wielu składników pokarmowych, a tym samym na stan odżywienia.
Oczywiście leki reagują również między sobą, i tak:
- zażyte 2 leki – interakcja jest prawdopodobna
- zażyte 3 leki – interakcja zachodzi często
- zażytych 4 i więcej leków – interakcja jest nieunikniona
składniki żywności wpływają na wchłanianie leków
Przyspiesza ten proces na pewno;
- przyjmowanie leków na czczo,
- jak również posiłki bogate w tłuszcz (szybciej wchłaniaja się leki rozpuszczalne w tłuszczach takie jak: przeciwgrzybiczne, przeciwdepresyjne, przeciwpasożytnicze, zmniejszające duszność).
- soki owocowe powodują wzrot wchłaniania aluminium. Związek ten jest obecny w środkach zobojętniających.
Zmniejszenie wchłaniania może być spowodowane:
- spożywaniem posiłków bogatego w białko (mięso, sery, jaja )
- mleko i jego przetwory ( z uwagi na obecność wapnia, szczególnie ważne przy antybiotykoterapii )
- herbata, wiąże preparaty żelaza
- dieta bogata w błonnik (otręby, płatki owsiane). Błonnik absorbuje niektóre leki przeciwdepresyjne, naparstnicy
- witaminowe suplementy diety, tworzą połączenia z niektórymi lekami np. antybiotykami (tetracyklina)
składniki żywności zmieniają metabolizm leków
Składniki zywności moga zaburzać metabolizm leków w organizmie. Skutkiem tych zaburzeń jest wzrost ich stężenia we krwi lub też brak działania leku, nie osiągając działąnia terapeutycznego.
Składniki żywności moga zaburzać metabolizm leków głownie w wątrobie i jelicie cienkim. Zaburzenia te dotyczyczą problemu z wydalaniem leku, a w konsekwencji wzrotem jego stężenia we krwi- nawet trzynastokrotnym!!!
Czynnikiem zmniejszającym metabolizm leku, wywołujacym toksyczne skutki
- jest sok owocowy a zwłaszcza grejfrutowy. Zawieraja one fawonoidy i furanokumaryny , które uniemożliwiają metabolizm niektórych leków takich jak: przeciwalergiczne, obniżające cholesterol, ciśnienie, przeciwdepresyjne.
Za to przyspieszenie metabolizmu (i czesto brak działania terapeutycznego) jest powodowane przez:
- suszone lub grillowane mięso. W wyniku smażenia powstają w nim heterocykliczne aminy , te zaś pobudzają enzymy w wątrobie, które przyspieszaja metabolizm leków (np. teofiliny, stosowane w leczeniu astmy, chorób oskrzelowo-płucnych)
- posiłki o dużej zawartości białka i niskiej zawartości węgowodanów (np. dieta Ducana)
ALKOHOL !!!
Przyjmowanie leków oraz spożywanie alkoholu może doprowadzić do groźnych konsekwencji. Alkohol wpływa na metabolizm leków, w przypadku jednych może dojśc do wzmocnienia , a w przypadku innych do zahamowania ich działania. Nawet niewielka dawka alkoholu moze zahamować przemiany metaboliczne leku, kiedy lek i alkohol rywalizuja do dostęp do enzymów uczestniczących w tych przemianach. Wydłuża się w ten sposób czas obecności leku i jego stężenie w krwioobiegu, co stwarza ryzyko wystąpienia niepożadanych skutków ubocznych.
Co ciekawe, w przypaku regularnego picia alkoholu nastepuje proces odwrotny. Może dojśc do zwiększenia aktywności enzymów metabolizujących lek, co powoduje zmniejszenie jego stężeniea i osłabienia działania leku.
Przykłady interakcji:
kwas acetylosalicylowy(Acard, Alakprim, Aspirin, Polopiryna, Upsarin) +kofeina= zwiększone działanie leku
leki przeciwhistaminowe (astemizol, Hismanal, Teldane) + sok grejfrutowy = zwiększone działanie leku (nawet 5-krotnie wieksze stężenie leku) objawy: zaburzenia rytmu serca
leki antydepresyjne (bezodwuazepiny: Halcion, Dormicum) + sok grejfrutowy = zwiększone działanie leku, objawy: ryzyko depresji krążeniowo-oddechowej
leki przeciwzakażeniowe Summamed, Zithromax + duza zawartość węglowodanów w posiłku= zmniejszone działanie leku, brak efektów terapeutycznych
leki przeciwzakażeniowe( Erytromycinum, Davercin, Klacid + soki cytrusowe = zmniejszone działanie leku, brak efektów terapeutycznych
leki przeciwzakażeniowe (Tetracyclinum) + produkty mleczne (mleko, twaróg, żólty ser) = zmniejszone działanie leku, brak efektów terapeutycznych
Jak uniknąć interakcji z lekami ?
- przeczytać ulotkę załączoną do leku
- popijać leki pełną szklanką wody
- stosować zbilansowana dietę, ryzyko wystąpienia interakcji jest wtedy mniejsze
- nie mieszać leku z posiłkiem, ani nie zażywać go tuż przed lub tuż po posilku
- nie mieszać leku w gorącym napoju , wysoka temperatura zmniejsza skuteczność leku
- jeśli posiłek zaburza działanie leku, najlepiej zażyć go 1-2 godz. przed lub 2 godziny po posiłku, 4godzin przed lub 4godziny po wypiciu soku grejfrutowego
- nie zażywac preparatów witaminowych w tym samym czasie co leki
- nigdy nie zażywać leków razem z napojami alkoholowymi
M.Jarosz i wsp, Jak uniknąć interakcji pomiędzy lekami a żywnością, Borgis, 2005r.