zaburzenia odżywiania - anoreksja, bulimia

nie przesadź z odchudzaniem!! zaburzenia odżywiania: anoreksja, bulimia

Współczesność lansuje wizerunek szczupłego, wysportowanego ciała. W ślad za tym , zarówno mężczyzni jak i kobiety chcą wyglądać atrakcyjne i seksownie, niezależnie od wieku. Jednak szczególnie wysokie oczekiwania społeczne dotyczą kobiet. Coraz częściej słyszymy o niezależnej kobiecie współczesnej, która oprócz determinacji w osiąganiu celów, potrafi zadbać o nienaganną sylwetkę (czyli jest na diecie). Szczupły wygląd zakłada kontrolę jedzenia, a tym samym staje się synonimem silnej woli i perfekcjonizmu. Takie osoby nam imponują i są pożądane jako pracownicy, przyjaciele, znajomi.

W potocznym rozumieniu zaburzenia odżywiania są traktowane jako efekt źle prowadzonej kuracji odchudzającej. Jest to jednak duże uproszczenie. Stosowanie diety niskokalorycznej może być jedynie czynnikiem ryzyka wystąpienia tych zaburzeń. Badania wykazały, że problem jest złożony i może być wywołany przez:

czynniki kulturowe
- ideał szczupłej sylwetki
- społeczne oczekiwanie atrakcyjności wobec kobiet

czynniki rodzinne
- przecenianie społecznych oczekiwań
- występowanie zaburzeń jedzenia w rodzinie
- relacje rodzinne, które utudniaja osiągnięcie autonomii w okresie dojrzewania

czynniki indywidualne
- zaburzony obraz siebie
- trudności w autonomicznym funkcjonowaniu
- silna potzreba osiągnięć
- otyłość
- doświadczenie nadużycia seksualnego
- przewlekła choroba somatyczna

adolescencja

Adolescencji to okres kiedy rozpowszechnienie zaburzeń odżywiania jest największe, przypada na 15-19 rok życia. Dojrzewanie to czas burzliwych zmian, często przybierających formę kryzysu, na płaszczyznie psychicznej, społecznej, biologicznej. Często towarzyszy temu poczucie własnej nieatrakcyjności, połaczonej z niską samooceną.

gdzie szukać przyczyn zaburzeń odżywniania?

Badania wskazują, że grupą o zwiększonym ryzyku zachowania na anoreksję są młode dziewczyny i kobiety , których praca zawodowa związana jest z koniecznością utrzymania szczupłej sylwetki. (modelki, tancerki, sportowcy itd..)

Kolejnym czynnikiem jest silna potrzeba osiągnięć. Zaburzenia często występują u osób z wysokimi ambicjami i nasiloną potrzebą sukcesu oraz szeroko rozumianym prefekcjonizmem. Anorektyczki to najczęściej osoby o bardzo dużym poczuciu odpowiedzialności, solidności i pilności.

Wykazano związek między występującym nadużyciem seksulanym w dzieciństwie a rozwojem zaburzeń jedzenia. Ok 20-30%pacjentek było ofiarą takich traumatycznych przeżyć. Przeżycia te mają one decydujący wpływ na akceptację własnego ciała i seksualności, generują niską samoocenę.

Rozpatrywano również model rodziny z rozwojem zaburzeń odżywiania. Dane demograficzne wskazują na:

wyższy wiek rodziców w momencie urodzenia przyszłej pacjentki,
występowanie w rodzinach chorób afektywnych (zaburzenia nastroju, emocji, depresja, dwubiegunowość),
w przypadku przyszłych pacjentek chorych na bulimię występowanie otyłości w historii rodziny
nadużywanie alkoholu przez ojców

oraz co ciekawe:

konflikty rodzinne, nasilona kontrola, niska spójność rodziny, ograniczenie autonomii, trudności w wyrażaniu uczuć. Badana wskazują, że anorektyczki to najczęściej osoby, które mają skłonność do podporządkowywania się innym, z dużą zależnością emocjonalną od rodziców a przez to małą samodzielnością.

jak rozpoznać czy to już … anoreksja?

Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne wyróżnia następujące kryteria diagnostyczne zaburzeń odżywiania:

odmowa utrzymania ciężaru ciała na lub powyżej granicy wagi minimalnej dla wieku i wzrostu (utrata wagi prowadząca do utrzymania ciężaru ciała poniżej 85%wagi oczekiwanej, lub w okresie wzrostu brak przyrostu wagi)
intensywny lęk przed nadwagą lub otyłoscią mimo rzeczywistej niedowagi
zaburzenia w percepcji własnej wagi i kształtu ciała, zaprzecza znaczeniu niskiej masy ciała
zatrzymanie przynajmniej trzech cylki mentruacyjnych
dodatkowo: stosowanie środków przeczyszczających, odwadniających, lewatyw

jak rozpoznać czy to już … bulimia?

powtarzające sie epizody gwałtownego objadania się, charakteryzujące się spożywaniem bardzo dużej ilości jedzenie w krótkim czsie np. 2 godz oraz brakiem kontroli nad jedzeniem
stosowanie zachowań które mają zapobiegac przyrostowi masy ciała: wymioty, poszczenie, intensywne ćwiczenia
epizody objadania występują co najmniej dwa razy na tydzień przez trzy miesiące
samoocena głównie podyktowana aktualną masą i kształtem ciała
dodatkowo: stosowanie środków przeczyszczających, odwadniających, lewatyw

leczenie zaburzeń odżywiania

Analizując przyczyny rozwoju zaburzeń odżywiania okazuje się, że jest to bardzo złożony proces. Leczenie tych dolegliwości nie sprowadza się jedynie do wprowadzenia nowego jadospisu i przekonywania o osłuszności jedzenia większych porcji. Aby odnieść trwały sukces w walce z chorobą, należy rozpocząć leczenie zespołowe prowadzone przez: lekarza (leczenie biologiczne) , psychoterapeutę, psychiatrę (leczenie psychiczne) oraz dietetyka (leczenie odżywiania).

zalecenia dietetyczne

Dieta przyjmowna przez pacjenta z zaburzeniami odżywiania w początkowym okresie powinna być uboga w tłuszcz i laktozę. Dzienna podaż to ok. 1200kcal, ze stopniowym zwiekszeniem podaży aż do 3500kcal. Przyrost masy ciała pacjentów powinien wynieść ok. 0,5-1,5kg. / tygodniowo.

Jest to jednak duże uogólnienie. W trakcie konsultacji dietetycznej ustalany jest indywidualny sposób odżywiania, w zależności od stanu pacjenta.