Selen i cynk to pierwiastki życia. Jeśli ich braknie zaczynają się poważne choroby…

Selen i cynk to niezbędny suplement diety dla osób chorujących na niedoczynność tarczycy, chorobę Hashimoto, insulinooporność, cukrzycę, miażdżycę i nie tylko…dlaczego?

selen

Selen to  jeden z wiodących pierwiastków o działaniu antyoksydacyjnym. Poprzez aktywację peroksydazy glutationowej oraz innych selenoenzymów, chroni przed  toksycznym działaniem wolnych rodników.  Peroksydaza glutationowa to naturalny antyoksydant, jego stężenie się zmniejsza w stanach chorobowych.

Badania kliniczne podkreślają zależność niskiego poziomu peroksydazy glutationowej z występowaniem choroby wieńcowej.

selen a hormony tarczycy

Selen bierze udział  w metabolizmie hormonów tarczycy, konwersji tyrozyny T4 do trójjodotyroniny T3.  To istotny suplement diety  dla osób cierpiących na niedoczynność tarczycy, chorobę Hashimoto.

Co więcej selen wpływa na potencjał płciowy mężczyzn. Selen gromadzi się w spermie, gdzie powstała selenoproteina warunkuje dojrzewanie spermatocytów.

Przyswajanie i działanie antyoksydacyjne selenu jest większe z witaminą E. Oba składniki diety przyczyniają się do opóźniania procesów starzenia oraz przyspieszają regenerację komórek.

niedobór selenu

Na niedobór selenu narażone są głównie osoby niedożywione, pacjenci z zaburzeniami trawienia, pacjenci z chorobą Leśniewskiego Crohna, zespołem krótkiego jelita, zapaleniem trzustki, a także długotrwale żywieni pozajelitowo.

 rekomendowana dawka

Rekomendowana dawka selenu to 55µm na dobę. W zwiększonych potrzebach zaleca się zwiększenie dawki dożylnej do 100µm na dobę. Jednak maksymalna dopuszczalna bezpieczna dawka to 400µm na dobę.

Suplementacja selenem powinna odbywać się w sposób kontrolowany przez lekarza lub specjalistę żywieniowego, ponieważ długotrwałe narażenie na wysokie dawki sprzyja powstawaniu nowotworów. Suplementacja powinna być uzależniona od początkowego poziomu selenu  w osoczu krwi.

cynk

Cynk to drugi pierwiastek, o którego skuteczność coraz więcej się mówi w badaniach medycznych.

 90% zawartości cynku w organizmie znajduje się w mięśniach i kościach, w mniejszym stopniu w skórze, mózgu, wątrobie, nerce, prostacie, sercu, trzustce i przewodzie pokarmowym.

 W osoczu cynk tworzy kompleksy z albuminą , A2- makroglobuliną, transferyną. Ponadto jest kofaktorem ponad 300 enzymów, przez co wpływa na funkcjonowanie wielu tkanek i narządów (m.in. płuc i nerek), w tym również układu immunologicznego.

Cynk reguluje gospodarkę kwasowo-zasadową, cukrowo-tłuszczowe przemiany metaboliczne, wchodzi w skład struktury hormonów steroidowych,  reguluje syntezę kwasu retinowego, hormonów tarczycy i witaminy D.

co jeśli cynku jest za mało?

 Niedobór cynku zaburza syntezę mocznika, a to z kolei ma wpływ na metabolizm aminokwasów i amoniaku.

Cynk jest istotny w regulacji gospodarki węglowodanowej. Poprawia on funkcje wydzielnicze trzustki, dzięki czemu koryguje wydzielanie  insuliny , a tym samym poprawia tolerancję glukozy. Magazynowany jest w pęcherzykach wydzielniczych trzustki w kompleksie razem z insuliną.

Warunkuje również wydzielanie glukagonu (enzym hamujący działanie insuliny) i aktywuje trzustkowe enzymy trawienne (trawiące białka, tłuszcze i węglowodany)

Cynk to pierwiastek plejotropowy, posiada wiele różnych funkcji w organizmie. Odgrywa istotną istotną rolę w okresie wzrostu dzieci, wpływa na mineralizację kości, zapobiega krzywicy. Jego niedobór powoduje niskorosłość.

Aby uzyskać przyrost masy o 1g u dzieci od 1-10r.ż. potrzeba jest podaż 30 µm cynku.

Dane epidemiologiczne wskazują, że co piąta osoba jest zagrożona niedoborem cynku.

Jest uzasadnienie tak wysokich statystyk.

Wchłanianie cynku w ok. 40% następuje w jelicie cienkim i jest regulowane hormonalnie.  Wszelkie choroby jelit, w tym również nieleczone nietolerancje pokarmowe, powodują niesprawność jelit, a przez to mniejszą wchłanialność składników mineralnych. Dlatego tak ważny jest indywidualny model diety, który nie zaburza procesów trawiennych. W tym celu warto wykonać test na nietolerancje pokarmowe Food Detective.

jakie są objawy niedoboru cynku?

• Zaburzenia mineralizacji kości
• Zahamowanie wzrostu
• Opóźnienie dojrzewania oraz funkcji rozrodczych

cynk a układ immunologiczny

Podobnie jak selen, cynk reguluje pracę układu odpornościowego. Uczestniczy również w eliminacji wolnych rodników. Niedobór cynku zaburza proces generowania reaktywnych form tlenu, co zwiększa ryzyko powstawania stanów zapalnych.

 W ostrej fazie na infekcji obserwuje się spadek stężenia cynku we krwi. Cynk bezpośrednio wpływa na działanie układu odpornościowego, przez pobudzanie wydzielania hormonu grasicy (thymuliny) do produkcji limfocytów T.

U pacjentów z marskością wątroby odnotowuje się niedobór cynku w osoczu. Suplementacja jest również skuteczna w terapii marskości z encefalopatią wątrobową.

Niedobór stwierdzany jest również u pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek.

przedawkowanie może być toksyczne

Suplementacja wysokimi dawkami cynkiem i selenem może powodować toksyczne objawy (nudności, wymioty). Jak również prowadzi do zaburzenia wchłaniania innych pierwiastków takich jak żelazo, miedź. Najbezpieczniej jest zadbać o zdrowy jadłospis.

---

Zatem pamiętajmy o produktach bogatych w selen i cynk w naszym codziennym jadłospisie;

SELEN można znaleźć w zbożach, orzechach, mięsie, jajach, nabiale, rybach, skorupiakach.

przykładowo: 1 orzech brazylijski = dzienna dawka selenu

CYNK znajdziesz w mięsie, mleku i jego przetworach, produktach zbożowych, nasionach strączkowych, jajach.

(No Ratings Yet)
Loading...

Postępy Żywienia Klinicznego, nr 2, czerwiec 2016