kiedy dziecko nie chce jeść

Niemowlęta do 12 m.ż. cechuje postawa otwartości na nowe smaki, która niestety zmniejsza się z wiekiem. Jeśli Twoje dziecko ma 2-3 lata i grymasi, wybrzydza przy posiłku, to naturalne, najczęściej przejściowe zachowanie. To naturalny etap rozwoju dziecka jakim jest potrzeba wyrażenia swojej autonomii.  Grymaszenie polega na tym, że dziecko odmawia jedzenia produktu, który wcześniej jadało, ale również  nowych produktów ze względu na ich strukturę, barwę.

to tylko grymaszenie czy już neofobia żywieniowa?

Z kolei z neofobią żywieniową mamy najczęściej do czynienia wśród dzieci w wieku 2-6 lat. Dziecko neofobiczne przejawia postawę niechęci do jedzenia nieznanych mu produktów, również tych wyglądających na nieznane ale np. podanych w innej formie niż zazwyczaj. Neofobię żywieniową określa się jako zaburzenie należące do grupy zaburzeń wybiórcze jedzenie, definiowana jest jako postawa wobec żywności objawiająca się unikaniem spożywania nowych produktów lub ogólnie niechęcią do ich spróbowania.

Neofobia związana z niską akceptowalnością żywności, może wpływać na małą różnorodność diety, trudność we właściwym bilansowaniu posiłków, ryzyko niedoborów żywieniowych, a w konsekwencji na upośledzenie wzrostu i rozwoju dziecka. Wykazano, że neofobia żywieniowa przekłada się głównie na niższe niż zalecane spożycie warzyw i owoców, mięsa oraz produktów mlecznych wśród dzieci, co w dalszej perspektywie prowadzi do deficytowego spożycia witamin i składników mineralnych.

Ze względu na to, że okres neofobiczny nakłada się na kluczowy etap w kształtowaniu preferencji pokarmowych i nawyków żywieniowych dziecka, jego występowanie może odgrywać istotne znaczenie nie tylko dla sposobu żywienia i stanu odżywienia dziecka, ale także wpływać na jego stan zdrowia w wieku dorosłym.

o przyczynach

Uwarunkowania neofobii żywieniowej są wielorakie i obejmują czynniki genetyczne, biologiczne (jak sposób żywienia kobiety w ciąży, skład mleka matki), zmienne osobniczo preferencje pokarmowe dziecka, regulacje ośrodków głodu i sytości czy osobowość. Przyczyną mogą być także przebyte lub trwające choroby (tj. biegunki, zaparcia i wymioty w późnym okresie niemowlęcym, alergie pokarmowe, zaburzenia ze spektrum autyzmu).  Na neofobię mają ponadto wpływ własne doświadczenia dziecka z pokarmem (np. sposób karmienia, zbyt późno wprowadzone nowe produkty, stosowanie jedzenia jako kary lub nagrody), czy praktyki otaczającego dziecko środowiska –  rodziców, rodzeństwa, rówieśników, ich preferencje pokarmowe i wybory żywieniowe. Istnieją doniesienia potwierdzające występowanie zachowań neofobicznych i wybiórczości pokarmowej u dzieci przyjmujących nadmierną ilość suplementów witaminowo – mineralnych.

sprawdzone sposoby

Reakcja neofobiczna na żywność, wygląd jedzenia, smak, zapach (co istotne, jeszcze przed jej spróbowaniem) może powodować protest ze strony dziecka, niechęć, płacz, wyrzucanie i wypluwanie pokarmu. Ważne jest, by w przypadku takiego zachowania nie stosować nacisku ze strony rodzica/opiekuna, namawiania do próbowania, czy karmienia na siłę, co przyczynić się może do pogłębienia uczucia lęku, oporu, czy niechęci do danej żywności. Jednocześnie zaleca się, by nie rezygnować z podawania dziecku nowych produktów. Badania dowodzą, że niekiedy dopiero kilku-, kilkunastokrotna ekspozycja na dany produkt umożliwia akceptację przez dziecko nowej żywności. Proponowanie nowych produktów w spokojnej atmosferze, ich dostępność w zasięgu wzroku i rąk dziecka, możliwość dotyku, oswajania się z nią, samodzielnego jedzenia palcami, zabawy z jedzeniem zwiększa prawdopodobieństwo jego akceptacji.

Jak postępować z dzieckiem w neofobii żywieniowej?

Aby rozszerzyć dietę dziecka warto zastosować kilka zasad:

• łączenie znanego pokarmu z nieznanym,
• podawanie niewielkich ilości posiłków, najlepiej o względnie stałych porach
• stosowanie pozytywnych praktyk wychowawczych, jak dawanie dobrego przykładu przez rodzica/opiekuna,
• unikanie nagradzania “niezdrową żywnością”.

Potrzebujesz wsparcia dietetyka w terapii dziecka?  umów się na konsultację ze specjalistą;  online lub stacjonarnie www.klinikadobregodietetyka.pl

 

 

 

Agnieszka Kozioł-Kozakowska, Beata Piórecka, Neofobia żywieniowa jej uwarunkowania i konsekwencje zdrowotne, www.standardy.pl/pediatria

Instytut Żywności i Żywienia, https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/neofobia-zywieniowa-zaburzenie-czy-etap-w-rozwoju-dziecka/

 <a href="https://pl.freepik.com/darmowe-zdjecie/widok-z-przodu-zmeczony-chlopiec-probuje-jesc-jego-zboz_5430084.htm#query=children%20dont%20eat&position=13&from_view=search&track=ais">Freepik</a>