W Polsce liczba chorych na cukrzycę przekracza 3 mln, a milion z tych osób jeszcze nie wie, że na nią choruje. Zdecydowana większość, bo około 85%, to chorzy z typem 2 cukrzycy.
Podstawowym zadaniem skutecznej terapii cukrzycy jest utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi.
ziele rutwicy lekarskiej
Ziele rutwicy lekarskiej zawiera guanidynę. Guanidyna jest organicznym związkiem chemicznym należącym do grupy imin o właściwościach zasadowych i silnym potencjale toksyczności, pierwotnie pozyskiwana z ziela rutwicy lekarskiej (Galega officinalis), której wyciągami leczono już w średniowieczu.
kozieradka pospolita, lucerna siewna, witamina B3
Jedną z pochodnych kwasu nikotynowego (witamina B3) jest trygonelina. Trygonelina występuje w znacznych ilościach w zielu kozieradki pospolitej (Trigonella foenum-graecum) i lucerny siewnej (Medicago sativa). Są to zioła wykorzystywane w medycynie ludowej, między innymi w leczeniu zaburzeń gospodarki węglowodanowej, zespołach zmęczenia i w okresie okołomenopauzalnym.
Badania potwierdzają, że dieta z dodatkiem kozieradki powoduje spadek średniego poziomu glukozy na czczo oraz stężeń poposiłkowych u pacjentów z cukrzycą.
W medycynie konwencjonalnej niacyna jest wykorzystywana głównie w leczeniu zaburzeń gospodarki lipidowej. Zwiększa ona stężenie frakcji „dobrego” cholesterolu HDL w surowicy, przy jednoczesnym efekcie obniżenia stężenia „złej” frakcji LDL, VLDL.
sole chromu (III)
Chrom w przyrodzie występuje najczęściej w związkach z innymi pierwiastkami, tworząc sole – (III i VI). Postać chromu(VI) stosowana jest w przemyśle i ma udowodnione działanie rakotwórcze. Sole chromu są obecne w wyciągach z wielu roślin stosowanych tradycyjnie w terapii cukrzycy. Bogate w chromiany są między innymi: kozieradka pospolita, rutwica lekarska, fasola zwyczajna (Phasoleus vulgaris) oraz borówka czarna (Vaccinium myrtillus), a jego bogatymi źródłami w diecie są: drożdże browarnicze, produkty zbożowe, sery dojrzewające oraz jaja.
W badaniach chińskich naukowców stwierdzono, że suplementacja chromem(III), w dawce 1000 μg/dobę u pacjentów z cukrzycą, powoduje istotną statystycznie poprawę kontroli glikemii poposiłkowej, lepsze wyrównanie cukrzycy w oparciu o wskaźnik stężenia HbA1C oraz korzystny wpływ na gospodarkę lipidową. Zastosowanie niższych dawek suplementacyjnych chromu (400 μg/dobę) również wywoływało efekt hipoglikemiczny, ale u badanych chorych nie stwierdzono istotnych zmian w profilu lipidowym .*
Skuteczność suplementacji chromem odnotowano również w przypadku wtórnej cukrzycy, wywołanej stosowaniem leków steroidowych. Również w tej grupie pacjentów suplementacja preparatami chromu pozwalała na obniżenie stosowanych dawek insuliny oraz poprawę kontroli glikemii.
fasola zwykła
Gymnema sylvestre
Napar z liści Gymnema sylvestre jest wykorzystywany w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej od ponad 2000 lat. Skuteczny jest przede wszystkim w leczeniu zaparć, jako lek przeciwwymiotny, moczopędny oraz hipoglikemiczny. Działanie farmakologiczne kwasu gymnemowego polega na: stymulacji komórek β trzustki do wydzielania insuliny, wzroście wchłaniania glukozy w mięśniach szkieletowych, hamowaniu wchłaniania glukozy w jelicie cienkim, a także ograniczeniu apetytu na produkty słodkie.
Stevia rebaudiana
Stewiol, czyli główny metabolit stewiozydu, hamuje wchłanianie glukozy w rąbku szczoteczkowym jelita. Znaczenie stewiozydów w terapii cukrzycy jest wielokierunkowe, poza efektem hipoglikemicznym glikozydy stewii wykazują potwierdzone działanie , przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe a także obniżają ciśnienie krwi.
cynamon
uzupełnienie diety pacjentów chorych na cukrzycę typu 2 o cynamon wpływa korzystnie na dynamikę metabolizmu węglowodanów
morwa biała
Morwa (Morus albaL.), a przede wszystkim ekstrakt z liści tej rośliny, to naturalny lek stosowany od setek lat w medycynie tradycyjnej. Liście morwy zawierają liczne związki biologicznie czynne, między innymi fitosterole a także alkaloidy.Związki wykazują właściwości przeciwcukrzycowe.
miłorząb japoński
tarczyca bajkalska, imbir lekarski
Korzeń tarczycy bajkalskiej (Scutellaria baicalensis) jest powszechnie stosowana w Chinach jako środek hipoglikemiczny i hipolipemiczny. Imbir również wykazuje działanie hipoglikemizujące.
dieta wzbogacona o składniki aktywne
Prawidłowo leczona cukrzyca oprócz leków wymaga po prostu zdrowej diety, z zachowaniem zasad zdrowego odżywiania. Jeśli do diety włączymy substancje aktywne które wykazują działanie przeciwcukrzycowe, możliwy jest regres choroby. Należy pamiętać, że w przypadku cukrzycy dieta ma działanie lecznicze. Warto więc wypróbować wszelkie składniki aktywne jakie dostarcza nam natura.
K.Walkiewicz i wsp., Znaczenie substancji aktywnych pochodzenia roślinnego w cukrzycy, Borgis – Postępy Fitoterapii 1/2016, s. 49-54